Στο φως βυζαντινή μονή και ο τάφος του Πατριάρχη Ιγνάτιου

«Πίστευαν ότι επρόκειτο για κάποιο ισλαμικό τέμενος του 9ου αιώνα. Όταν ξεκίνησα τις έρευνες εδώ ήταν πλέον σαφές ότι οι θεωρίες αυτές ήταν τελείως αβάσιμες», δήλωσε στην τουρκική εφημερίδα «Hurriyet» η επικεφαλής της ομάδας των Ιταλών αρχαιολόγων, Αλεσάντρα Ρίτσι, η οποία ανακάλυψε βυζαντινό πλούσιο μοναστηριακό συγκρότημα, που χτίστηκε μεταξύ του 867 και του 877, στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης, στο αρχαιολογικό πάρκο Κιουτσουκιαλί.

Στην ανακάλυψη αυτή η ομάδα των αρχαιολόγων οδηγήθηκε από τις σημειώσεις ταξιδιωτών του 19ου αιώνα, που ανέφεραν στις ταξιδιωτικές περιηγήσεις τους στην Κωνσταντινούπολη πως στην περιοχή βρισκόταν ένα βυζαντινό μοναστήρι. Η μονή περιλαμβάνει την εκκλησία και τον τόπο ταφής του Πατριάρχη Ιγνάτιου, προσωπικότητας που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στη βυζαντινή ιστορία, καθώς απεικονίζεται και στα ψηφιδωτά στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, όπως εξήγησε η Αλεσάντρα Ρίτσι.


Ο Ιγνάτιος διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 846 έως το 858 και από το 867 έως το 877. Γεννήθηκε το 799 και ήταν γιος του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α’ Ραγκαβέ και της Προκοπίας. Το κοσμικό του όνομα ήταν Νικήτας. Όταν ο Λέων Ε’ ο Αρμένιος εκθρόνισε τον πατέρα του το 813, ο νεαρός Νικήτας ευνουχίστηκε και εκάρη μοναχός. Μόνασε στα Πριγκιπονήσια, γνωστό τόπο εξορίας μελών βασιλικών οικογενειών και συνδέθηκε με τους κύκλους των Ζηλωτών.


Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Θεόφιλου και την αποκατάσταση των Εικόνων, η Βασιλομήτωρ Θεοδώρα επέλεξε τον Ιγνάτιο, ως σταθερό αντίπαλο της Εικονομαχίας, για να διαδεχτεί τον Πατριάρχη Μεθόδιο που υποστήριζε τη μετριοπαθή μερίδα. Όταν ο Ιγνάτιος, ως Πατριάρχης πλέον, καθαίρεσε το 853 τον ηγέτη των μετριοπαθών Γρηγόριο Ασβεστά, Αρχιεπίσκοπο Συρακουσών, ο τελευταίος απευθύνθηκε στον Πάπα Λέοντα Δ΄ με κατηγορίες περί αντικανονικότητας της εκλογής του Ιγνάτιου και έτσι εγκαινιάστηκε μια περίοδος διαμάχης μεταξύ των θρόνων Ρώμης και Κωνσταντινούπολης.


Η αυστηρή κριτική του Ιγνάτιου προς τον Καίσαρα Βάρδα, θείο του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ’ και ισχυρό άνδρα μετά την απομάκρυνση της Θεοδώρας από την εξουσία, είχε αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συμμετοχή σε συνωμοσία, να εξαναγκαστεί σε παραίτηση και να εξοριστεί στη νήσο Τερέβινθο. Στη θέση του εξελέγη ο Φώτιος, ο οποίος μέσα σε ελάχιστες μέρες από λαϊκός ανήλθε στις τρεις βαθμίδες της ιεροσύνης. Αργότερα ο Ιγνάτιος συμφιλιώθηκε με τον Φώτιο. Όταν ο Ιγνάτιος πέθανε το 877, ο Φώτιος επανήλθε κανονικά στο θρόνο και συνέβαλε στην αγιοποίηση του προκατόχου του. Η μνήμη του Ιγνατίου τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 23 Οκτωβρίου.


Επίσης, με τις ανασκαφές ήρθαν στην επιφάνεια οργανικά κατάλοιπα της εποχής εκείνης, γεγονός που θα επιτρέψει στους ειδικούς επιστήμονες να διεξαγάγουν συμπεράσματα για τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Κωνσταντινούπολη τον 9ο αιώνα, αλλά και παλαιότερα: «Ανακαλύψαμε πολλούς σπόρους, αλλά δεν βρέθηκαν για παράδειγμα ίχνη από ελαιόδεντρα ή αμπελώνες», διευκρίνισε η επικεφαλής της ομάδας των αρχαιολόγων.


Πηγή