Η Αγία Γραφή πολεμήθηκε και πολεμάται με διάφορους τρόπους από όλους αυτούς που δεν θέλουν να την πιστέψουν, και όχι μόνο αυτό αλλά προσπαθούν να πείσουν και τους άλλους ότι δήθεν δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα σύνολο μύθων που περιγράφουν φανταστικά γεγονότα. Βέβαια μέσα σε όλες αυτές τις αναπόδεικτες συκοφαντίες που λέγονται από άθεους και νεοπαγανιστές, κανείς από αυτούς δεν λογάριασε ότι για την Αγία Γραφή και ειδικότερα για τα τέσσερα ευαγγέλια οι απόστολοι έδωσαν την ζωή τους. Στο παρόν άρθρο δεν θα ασχοληθούμε με το κατά πόσο είναι αληθινά αυτά που γράφονται στην Βίβλο (άλλωστε η ιστορία, η αρχαιολογία, αλλά και κάθε άλλη επιστήμη έχουν αποδείξει περίτρανα την ορθότητα της Βίβλου) , αλλά με ένα άλλο επιχείρημα των αρνησίχριστων χριστιανομάχων περί της δήθεν νοθείας της Καινής Διαθήκης από διαφόρους εκκλησιαστικούς άντρες. Βέβαια, όπως θα δούμε παρακάτω με στοιχεία, όχι μόνο δεν νοθεύτηκε η Αγία Γραφή, αλλά διατηρήθηκε ακριβώς η ίδια μέσα στους αιώνες (κάτι που δείχνει θεία πρόνοια) αλλά επιπλέον είναι από τα πιο αξιόπιστα αρχαία κείμενα που βρίσκονται στα χέρια μας. Αφού θα παρουσιάσουμε τα στοιχεία, θα δούμε και μερικές από τις ενστάσεις αυτών των ανθρώπων.
Η προσπάθεια ανασύστασης του κειμένου της Καινής Διαθήκης έγινε από την φιλολογική επιστήμη με τους δύο κλάδους της που αφορούν την Κριτική των κειμένων και την Ιστορία της Χειρόγραφης Παράδοσης των Αρχαίων Κειµένων. Πρόκειται δηλαδή για παρέμβαση της επιστήμης.
Καταρχήν, ας δούμε τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας……………
Η Καινή διαθήκη διασώζεται σε περίπου 5.300 αντίγραφα του Αρχαίου Ελληνικού
24000 είναι τα χειρόγραφα των μεταφράσεων που έχουν βρεθεί.
Πέρα όλων αυτών, έχουμε και τα παραθέματα των ευαγγελίων στα μεταποστολικά συγγράμματα. Όπως για παράδειγμα ο Ειρηναίος έχει περιλάβει στα έργα του
1.819 παραθέµατα, ο Ιουστίνος ο Μάρτυς 330, ο Κλήµης Αλεξανδρείας 2.406, ο Ωριγένης 17.922, ο Τερτυλλιανός 7.258, ο Ιππόλυτος 1.378, και ο Ευσέβιος 5.176.
Τα κυριότερα τα οποία μας σώζονται είναι…………….
Ο πάπυρος της συλλογής του John Ryland, που χρονολογείται γύρω στο 130 µ.Χ.. Ο πάπυρος Bodmer II. Οι πάπυροι Chester Beatty γύρω στο 200 μ Χ, ο
Βατικανός κώδικας γύρω στο 325 µε 350 µ.Χ.. Ο Σιναϊτικός κώδικας που γράφτηκε γύρω στο 350 µ.Χ. Ο Αλεξανδρινός κώδικας, γύρω στο 400 µ.Χ., ο κώδικας του Εφραίµ του Σύρου αρχές του 5ου αιώνα και τον κώδικα του Beza περίπου στο 450 µ.Χ., ο οποίος έχει δύο στήλες. Μία με το ελληνικό κείμενο και μία με το λατινικό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός όλων των χειρογράφων είναι ο μεγαλύτερος από κάθε άλλο αρχαίο έργο που θεωρείται αξιόπιστο, αλλά και ο χρόνος συγγραφής και αντιγραφής είναι πολύ μικρότερος από κάθε άλλο αρχαίο έργο. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να δείτε εδώ και εδω.
Μέσα σε όλο αυτόν τον όγκο πληροφοριών, το έργο των ειδικών γίνεται πιο εύκολο ως προς την αξιολόγηση του κειμένου.
Ας δούμε τι λένε οι ειδικοί πανεπιστημιακοί οι γνώστες του θέματος.
Ξεκινάμε με τον F.F. Bruce .
‘’ο όγκος του ιστορικού υλικού, που σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας, είναι τόσο μεγάλος και τόσο πειστικός, που κανένας δεν μπορεί με λογικά επιχειρήματα ν’ αρνηθεί την χρονολόγηση των περισσότερων έργων της Καινής Διαθήκης στον πρώτο αιώνα, οποιεσδήποτε κι αν είναι οι φιλοσοφικές του προκαταλήψεις. Οι μαρτυρίες για τα κείμενα της Καινής Διαθήκης είναι πολύ περισσότερες από εκείνες για τα περισσότερα έργα των κλασσικών συγγραφέων, την αυθεντικότητα των οποίων κανένας δεν αμφισβητεί’’.
Ενώ στις σελίδες 10-11 συνεχίζει γράφοντας…………….
‘’ Μαρτυρία άλλου είδους παρέχεται από τους υπαινιγμούς και περικοπές βιβλίων της Καινής Διαθήκης σε άλλα πρώιμα κείμενα. Οι συγγραφείς, που είναι γνωστοί σαν Αποστολικοί Πατέρες, έγραψαν κυρίως μεταξύ του 90 και 160 μ.Χ., και στα έργα τους βρίσκουμε υλικό όπου φαίνεται η γνωριμία τους με τα περισσότερα από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης…..Όσον αφορά τους Αποστολικούς Πατέρες το όλο υλικό είναι συγκεντρωμένο και γίνεται η εκτίμησή του σ’ ένα έργο με τίτλο «The New Testament in the Apostolic Fathers», όπου καταγράφονται οι ανακαλύψεις μιας επιτροπής της Oxford Society of Historical Theology, το 1905’’.
‘’Οι παραλλαγές για τις οποίες υπάρχουν αμφιβολίες μεταξύ των κριτικών του κειμένου της Καινής Διαθήκης δεν θέτουν θέμα ιστορικού υλικού ή Χριστιανικής πίστης και ζωής……Ανακεφαλαιώνοντας, μπορούμε να παραθέσουμε την ετυμηγορία του Sir Frederic Kenyon, ενός λόγιου που η ικανότητά του να κάνει δηλώσεις για τα αρχαία χφφ δεν έχει άλλη δεύτερη:
«Το διάστημα, λοιπόν, ανάμεσα στο χρόνο της αρχικής συγγραφής και των πρώτων εκτεταμένων μαρτυριών είναι τόσο μικρό, που στην πραγματικότητα είναι αμελητέο. Και το τελευταίο στήριγμα για οποιαδήποτε αμφιβολία, για το κατά πόσο οι Γραφές έχουν φτάσει σε μας όπως ακριβώς γράφτηκαν, έχει τώρα γκρεμιστεί. Τόσο η αυθεντικότητα όσο και η γενική αρτιότητα των βιβλίων της Καινής Διαθήκης πρέπει να θεωρείται αποδεδειγμένη»
(The Bible and Archaeology (1940), sel. 288 ep.)
Ο Paul D. Wegner τονίζει ότι ο τεράστιος αριθμός των χειρογράφων βοηθά στον εντοπισμό των λαθών κατά την αντιγραφή και την επίλυση τους.
"The plethora of New Testament manuscripts is a great benefit when trying to determine the original reading of the New Testament, for it is easier to sift through and evaluate the various extant [existing and known] readings than to emend [correct] texts with no evidence"
(Paul D. Wegner, A Student's Guide to Textual Criticism of the Bible, p. 41)
Οι Westcott and Hort (οι οποίοι στην εποχή τους δεν είχαν τα χειρόγραφα που ανακαλύφθηκαν στον 20 ο αι) αναφέρουν ότι μόλις το 1/60 επί του συνόλου της Καινής διαθήκης έχει αμφίβολες λέξεις.
‘’The words in our opinion still subject to doubt only make up about one sixtieth of the whole New Testament’’
(The New Testament in the Original Greek, Macmillan, 1881, vol. 1, p. 2).
Ακόμα η όποια ‘’ουσιαστική διαφοροποίηση’’ μόλις και μετά βίας φτάνει στο 1/1000 του κειμένου.
‘’The amount of what can in any sense be called substantial variation, is but a small fraction of the whole residuary variation, and can hardly form more than a thousandth part of the entire text [of the New Testament]. (vol. 1, p. 2)’’
Ίδιο έργο.
O Sir Frederick Kenyon αναφέρει ότι όλες οι ανακαλύψεις και οι μελέτες αποδεικνύουν την αυθεντικότητα των Γραφών……..
‘’It is reassuring at the end to find that the general result of all these discoveries and all this study is to strengthen the proof of the authenticity of the Scriptures’’
(qtd. in Paul D. Wegner, Textual Criticism of the Bible, p. 25)
Ο Jack Finegan αναφέρει ότι η δουλειά των αντιγραφέων ήταν στο σύνολο της προσεκτική.
‘’The work of the copyists of the NT [New Testament] was, on the whole, done with great care and fidelity. (p. 55)’’
Encountering New Testament Manuscripts (Eerdmans, 1974).
Οι J. K. Elliott και Ian Moir αναφέρουν ότι τα χειρόγραφα είναι τόσα πολλά που θα ήταν ανόητο αν λέγαμε ότι δεν μπορούν να παρουσιάσουν το αρχικό κείμενο.
‘’It is worth stating now that unless a foolproof case can be made that all of the many surviving manuscripts have failed to preserve the original text, then it should not be necessary to resort to guesswork which can lead to a modern rewriting of the New Testament text. (p. 7)’’
Manuscripts and the Text of the New Testament, T & T Clark, 1995).
Ακόμα ότι η ανασύσταση του κειμένου μπορεί να γίνει από τα πολλά χειρόγραφα, αλλά και από τα παραθέματα των αποστολικών πατέρων της εκκλησίας.
‘’Not only do we have many manuscripts and many manuscripts of an early date but recent scholarly attempts to edit the New Testament text is done with the confidence that the original text is there to be discovered in the manuscripts. Sometimes editors reach different conclusions, sometimes an editorial judgment is questionable, but behind the debate the assumption is that the manuscripts, supported or supplemented by the version and by quotations in the writings of the [Church] Fathers, will yield the original text. (p. 94)’’
Manuscripts and the Text of the New Testament, T & T Clark, 1995).
Ο Philip W. Comfort αναφέρει ότι η ανασύσταση μπορεί να γίνει από τα χειρόγραφα τα οποία και βρίσκονται σε εξαιρετική κατάσταση.
‘’I am optimistic because we have many early manuscripts of excellent quality and because our view of the early period has been getting clearer and clearer. I believe it is possible to recover the original text of the Greek New Testament. (p. 20)’’
Quest for the Original Text of the New Testament (Wipf and Stock, 1990, 1992)
Ο Bruce M. Metzger αναφέρει ότι ο χρόνος της συγγραφής του αυθεντικού κειμένου από μερικά χειρόγραφα είναι σχετικά μικρός και επομένως τα χειρόγραφα είναι αξιόπιστα.
On the contrary, the time between the composition of the books of the New Testament and the earliest extant [existing] copies is relatively brief . . . several papyrus manuscripts of portions of the New Testament are extant that were copied within a century or so after the composition of the original documents. (Metzger and Ehrman, p. 51)
Ακόμα αναφέρει ότι ακόμα και αν όλες οι πηγές χάνονταν, τα παραθέματα των αποστολικών πατέρων θα ήταν αρκετά για την ανασύσταση του αρχικού κειμένου.
‘’Indeed, so extensive are these citations that if all other sources for our knowledge of the text of the New Testament were destroyed, they would be sufficient alone for the reconstruction of practically the entire New Testament. (p. 126)’’
Ίδιο έργο.
"Yes, yes, that's correct, and scholars work very carefully to try to resolve them by getting back to the original meaning. The more significant variations do not overthrow any doctrine of the church. Any good Bible will have notes that will alert the reader to variant readings of any consequence. But again, these are rare." (p. 65).
‘’I've asked questions all my life. I've dug into the text, I've studied this thoroughly, and today I know with confidence that my trust in Jesus has been well placed."
ο Paul D. Wegner αναφέρει ότι τα χειρόγραφα βεβαιώνουν ότι το κείμενο που έχουμε στα χέρια μας σήμερα είναι πάρα πολύ κοντά στο αυθεντικό.
‘’Careful examination of these manuscripts has served to strengthen our assurance that modern Greek and Hebrew critical texts are very close to the original autographs, even though we do not have those autographs. (p. 301)’’
Ακόμα παραθέτω από το Γ΄ κεφάλαιο του βιβλίου "The case for Christ" του Lee Strobel..........
‘’……H παιδεία του Metzger περιλαμβάνει ένα Μaster από τη Θεολογική Σχολή του Princeton, καθώς και ένα Μaster συν ένα διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Princeton. Του έχουν επίσης απονεμηθεί τιμητικά διδακτορικά πτυχία από 5 Κολλέγια και Πανεπιστήμια περιλαμβανομένων και των Πανεπιστημίων St. Andrews στη Σκωτία, Münster University στη Γερμανία και Potchefstroom στη Νότια Αφρική.
Το 1969 ήταν resident scholar (τακτικός επιστήμων) του Tyndale House στο Cambridge της Αγγλίας, το 1974 visiting fellow (επισκεπτόμενο μέλος) στο Clare Hall του Πανεπιστημίου του Cambridge και το 1979 στο Wolfson College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σήμερα είναι επίτιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Princeton μετά από καριέρα 46 χρόνων διδασκαλίας σ' αυτήν της Καινής Διαθήκης………..«Εκείνο που η Καινή Διαθήκη έχει υπέρ της, ιδίως όταν τη συγκρίνουμε με άλλα αρχαία γραπτά, είναι ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός αντιγράφων τα οποία έχουν διασωθεί»………… Το σπουδαιότερο είναι ο Codex Sinaiticus (Σιναϊτικός Κώδικας), ο οποίος είναι το μόνο κείμενο γραμμένο εξολοκλήρου με κεφαλαία γράμματα, και ο Codex Vaticanus (Κώδικας του Βατικανού), ο οποίος δεν είναι τόσο πλήρης. Και οι δύο ανάγονται στο 350 περίπου μ.Χ.»………… Το τελικό συμπέρασμα του Metzger ήταν το εξής: «Το τελευταίο στήριγμα για οποιαδήποτε αμφιβολία σχετικά με το αν οι Γραφές έχουν ουσιαστικά περιέλθει σ' εμάς όπως γράφτηκαν έχει τώρα πια καταρριφθεί»……………. Ο αριθμός φαίνεται μεγάλος, αλλά αυτό είναι παραπλανητικό εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο μετρώνται οι παραλλαγές», είπε. Και μετά εξήγησε ότι, αν μία λέξη ήταν γραμμένη ανορθόγραφα σε δύο χιλιάδες χειρόγραφα, αυτό μέτραγε σαν δύο χιλιάδες λάθη…………………..οι επιστήμονες εργάζονται πολύ προσεκτικά για να τις εξομαλύνουν, ανατρέχοντας στην αρχική σημασία. Ακόμη και οι πιο ουσιαστικές παραλλαγές δεν ανατρέπουν κανένα δόγμα της εκκλησίας. Κάθε καλή Αγία Γραφή θα έχει υποσημειώσεις, οι οποίες θα ειδοποιούν τον αναγνώστη για το ότι υπάρχουν εναλλακτικά κείμενα με συνέπειες στο νόημα. Αλλά και πάλι αυτό είναι σπάνιο».
Τόσο σπάνιο που οι επιστήμονες Norman Geisler και William Nix συμπεραίνουν τα εξής: «Η Καινή Διαθήκη, λοιπόν, όχι μόνο έχει διασωθεί σε πολύ περισσότερα αντίγραφα απ' ό,τι οποιοδήποτε άλλο βιβλίο από την αρχαιότητα, αλλά έχει διασωθεί και σε πιο αυθεντική μορφή απ' ό,τι οποιοδήποτε άλλο μεγάλο βιβλίο -μία μορφή η οποία είναι κατά 99,5% αδιάφθορη»………….
Ας ακούσουμε λοιπόν τι λένε εκείνοι που ασχολήθηκαν σε όλη τους την ζωή με το θέμα και μόχθησαν στα πανεπιστήμια, και όχι τους διαφόρους νεοπαγανιστές που το μόνο που κάνουν είναι να συκοφαντούν. Παρακάτω, θα αναφέρουμε τις ενστάσεις τους, που ασφαλώς και δεν αναιρούν όλα τα παραπάνω στοιχεία, εφόσον οι παραπάνω κριτικοί του κειμένου έχουν λάβει υπόψη τους όλα τα δεδομένα και ολες τις παραμέτρους.
1η Ένσταση. Κανείς εκκλησιαστικός ή μη συγγραφέας δεν αναφέρεται στα ευαγγέλια πριν το 150. Με αυτόν τον ισχυρισμό, οι νεοπαγανιστές θέλουν να μας πούν ότι τα ευαγγέλια δεν γράφτηκαν τον πρώτο αποστολικό αιώνα από αυτόπτες μάρτυρες του Χριστού, αλλά αργότερα. Καταρχήν να πούμε ότι ακόμα και αν κανένας εκκλησιαστικός συγγραφέας ή μη δεν κάνει αναφορά στα ευαγγέλια πρίν το 150 μ Χ, δεν σημαίνει ότι αυτά δεν υπήρχαν πρίν. Είναι ισχυρισμός που από μόνος του δεν αποδεικνύει τίποτα. Εμείς όμως θα δείξουμε ότι υπάρχουν σαφείς αναφορές στα ευαγγέλια από μεταποστολικά συγγράμματα πολύ πρίν το 150 μ Χ. Και επειδή είναι πάρα πολλά τα παραθέματα, θα αρκεστούμε σε πολύ λίγα απο αυτά.
Κλήμης Ρώμης, Α Κορινθίους επιστολή γραμμένη το 92-96 μ Χ
Κεφάλαιο ΧΙΙΙ, 2.
‘’Μάλιστα μεμνημένοι των λόγων του Κυρίου Ιησού, ούς ελάλησεν διδάσκων επιείκειαν και μακροθυμίαν. Ούτως γάρ είπεν ‘’Ελεάτε ίνα ελεηθήτε, αφίετε ίνα αφεθή υμίν,ως ποιείτε ούτω ποιηθήσεται υμίν, ως δίδοτε ούτως δοθήσετε υμίν , ως κρίνετε ούτως κριθήσεσθε, ως χρηστεύεσθε ουτως χρηστευθήσεται υμίν, ω μέτρω μετρείτε εν αυτώ μετρηθήσεται υμίν’’.
Συγκρίνεται με Ματθαίο 5.7, Λουκάς 6.31,37
Κεφάλαιο XLVI, 8
‘’Μνησθήτε των λόγων του Κυρίου ημών, είπεν γάρ ‘’ουαί τω ανθρώπω εκείνω, καλόν ην αυτώ ει μη εγενήθη, η ένα των εκλεκτών μου σκανδαλίσαι, κρείτον ην αυτω περιτεθήναι μύλον και καταποντησθήναι εις την θάλασσαν, η ένα των εκλεκτών μου διαστρέψαι’’.
Συγκρίνεται με Λουκά 17,2 και Μάρκο 9,42
Ιγνάτιος 107 μ Χ
Προς Σμυρναίους I,1
‘’….βεβαπτισμένον υπο Ιωαννου ‘’ίνα πληρωθή πάσα δικαιοσύνη υπ αυτού’’
Συγκρίνεται με Ματθαίο 3,15
Προς Πολύκαρπον II ,2
‘’Φρόνιμος γίνου ως όφις εν άπασιν, και ακέραιος εις αει ως η περιστέραν’’
Συγκρίνεται με Ματθαίο 10,16
Αγίου Πολυκάρπου 108 μ Χ
Προς Φιλιππήσιους II,3
‘’Μνημονεύοντες δε ων είπεν ο Κύριος διδάσκων ‘’μη κρίνετε,ινα μη κριθήτε,αφίετε και αφεθήσεται υμίν,ελεάτε ινα ελεηθήτε, ω μέτρω μετρείτε αντιμετρηθήσεται υμιν, και ότι μακάριοι οι πτωχοί και οι διωκόμενοι ένεκεν δικαιοσύνης ότι αυτών εστί η βασιλεία του θεού’’
Συγκρίνεται με Ματθαίο 5,3.10
Όποιος θέλει, μπορεί να δει και τα πρώτα κεφάλαια της Διδαχής των αποστόλων (100-110 μ Χ) που αναφέρονται στην επί του όρους ομιλία.
Επομένως υπάρχουν. Άλλωστε στην διεθνή βιβλιογραφία, η χρονολόγηση των ευαγγελίων τοποθετείται στον πρώτο αιώνα.
Ματθαίου…….50-65 μ Χ
Μάρκου………65 μ Χ
Λουκά…………60 μ Χ
Ιωάννης……….90 μ Χ
(Με συντηρητιή χρονολόγηση)
C.Sanders, Introduction in Research in English Literacy (New York
Merrill F. Unger, Famous Archaeological Discoveries (Grand Rapids
R. Laird Harris, Can I Trust My Bible? (Chicago
Merrill F. Unger, Unger's Bible Handbook (Chicago
Sir Fredric Kenyon, The Bible and Archaeology (New York
2η Ένσταση Η ιστορία της μοιχαλίδας (Ιωάννης 8,1-11) δεν υπάρχει στον Σιναϊτικό Κώδικα (4ος αιώνας) και στον Κώδικα του Βατικανού (τέλος του 4ου αιώνα). Δεν υπάρχει επίσης σε παπύρους που είναι αρχαιότεροι του Σιναϊτικού και περιέχουν το ευαγγέλιο του Ιωάννη, όπως ο πάπυρος Ρ66 και Ρ75.
Η πρώτη φορά που παρουσιάζεται η ιστορία είναι στον Κώδικα Bezae που χρονολογείται τον 5ο αιώνα. Με αυτό θέλουν να πούν ότι πλαστογραφήθηκε αργότερα και ότι ήταν άγνωστη στους χριστιανούς η περικοπή μέχρι και τον 5ο αιώνα όπου ‘’πρωτοεμφανίζεται’’.
Για αρχή, να πούμε ότι η περικοπή δεν ήταν άγνωστη. Ήταν γνωστή εξ αρχής. Και έχουμε μαρτυρίες από εκκλησιαστικούς συγγραφείς πολύ πριν τον 5ο αιώνα.
’’Σε πολλά χειρόγραφα στο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, και στα ελληνικά και στα λατινικά βρίσκεται η ιστορία της μοιχευμένης γυναίκας που κατηγορήθηκε πριν τον Κύριο’’.
" ος ουκ ήμαρτεν,
αιρέτω λίθον και βαλέτω αυτόν."
'...ει τις συνοίδεν εαυτω το μη ημαρτηκέναι, αιρέτω λίθον και βαλέτω αυτόν."
λαβών λίθον παισάτω αυτήν.'
και ουδείς ετόλμησεν. επιστήσαντες εαυτοίς και γνώντες, οτι και αυτοί υπεύθυνοι εισίν τισιν, ουκ ετόλμησαν καταπαίσαι εκείνην.
Στο Didascalia Apostolorum (3rd CE, ch. 7, translated from Syriac,) αναφέρεται το κομμάτι του Ιωάννη…..’’ asked her and said to her:
'...Have the elders condemned you, my daughter?' She says to him: 'No, Lord.' And he said to her: 'Go your way: neither do I condemn you.' "
Ο Αμβρόσιος αναφέρει το περιστατικό 9 φορές………..
Επομένως δεν ήταν άγνωστη η περικοπή όπως πάνε να την παρουσιάσουν. Περισσότερα για την γνησιότητα της περικοπής εδώ.
Και περνάμε και στον Σιναϊτικό και Βατικανό κώδικα. Ήδη ο Σιναϊτικός και ο Βατικανός κώδικας γνωρίζουν την ύπαρξη του χωρίου, παρόλο που το παραλείπουν. Απόδειξη είναι ότι αφήνουν τελεία (που σημαίνει ότι υπάρχει χωρίο που έχει παραληφθεί), διαφορετικά θα συνέχιζε κανονικά.3η Ένσταση Το μισό κεφάλαιο από το ευαγγέλιο του Μάρκου κεφάλαιο 16 λείπει από τον Σιναϊτικό κώδικα. Είναι πολύ απλό. Το κομμάτι που παραλείπεται δεν είναι του Μάρκου (όπως φαίνεται) αλλά του Αρίστωνα . Αναφέρεται σε υποσημείωση Αρμενικού χειρογράφου. Κάποιοι αντιγραφείς θεώρησαν σωστό να μην συμπεριλάβουν το συγκεκριμένο κομμάτι, ενώ κάποιοι άλλοι να το συμπεριέλαβαν. Ο Μάρκος λοιπόν του Σιναϊτικού κώδικα είναι ο ίδιος με τον Μάρκο τον σημερινό, αφού πρώτον θα υπήρχαν και άλλες υποσημειώσεις που θα δήλωναν και άλλες προσθήκες (όπως υπήρξε η συγκεκριμένη), και δεύτερον δεν υπάρχουν διαφορές με την έννοια της αντίθεσης (πχ να λέει κάτι στο ένα και το αντίθετο στο άλλο). Εξάλλου αυτά επισημαίνονται όχι μονό στην κριτική έκδοση αλλά ακόμα και στην δημοτική μετάφραση.
Είναι ακόμα σημαντικό να πούμε ότι ο Αριστωνας ήταν την ίδια εποχή με τον Μάρκο, όπως αναφέρει ο Ευσέβιος στην εκκλησιαστική ιστορία. Επομένως πρόκειται για αποστολικό σύγγραμμα.
‘’Μαλιστα μια Αρμενικη μεταφραση του Μαρκου εχει αρκετα προσφατα ανακαλυφθει, στην οποια οι τελευταιοι 20 στιχοι του Μαρκου αποδιδονται στον Αριστωνα, που είναι διαφορετικα γνωστος ως ενας από τους πρωτους χριστινους πατερες, και είναι αρκετα πιθανο ότι αυτή η παραδοση είναι σωστη, και ότι ο Αριστων συνεταξε αυτό τη μικρη περιληψη για να παρει την θεση του αυθεντικου τελους,το οποιο ειχε χαθει. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ, παρολα αυτά, λογος ΚΑΘΟΛΟΥ να υποθεσουμε ότι προσθεσεις τετοιου ειδους εχουν γινει ,με εξαιρεση πολύ λιγες περιπτωσεις. Η μαρτυρια για το βιβλικο κειμενο είναι τοσο ΣΠΟΥΔΑΙΑ και τοσο ΠΟΛΥΠΟΙΚΙΛΗ στην περιγραφη για να μας επιτρεπει να υποθεσουμε ότι οι περικοπες εχουν παρεμβληθεί χωρις κανενα σημειο που να το κανει ορατο.’’
F.G. Kenyon, Our Bible and the Ancient Manuscripts, (σελ 7-8)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου